Η πρώτη ενότητα εις την οποία κατέγραψε τις δράσεις των εκατόν ημερών της διακυβέρνησης του ο Πρόεδρος της Δημοκρατίας, κύριος Νίκος Χριστοδουλίδης, αφορούσε την «ανθρωποκεντρική εκπαίδευση και προαγωγή πολιτισμού για τους πολίτες του αύριο», και πραγματικά ξενίζει η επιλογή αυτή, καθώς ενώ όπως είπε είναι ένας τομέας που αφορά μεγάλο μέρος της κοινωνίας, το έργο που παρήγε η κυβέρνηση στο μικρό αυτό διάστημα είναι αμελητέο.
Το κεφάλαιο της εκπαίδευσης εμπίπτει στον πυλώνα Άνθρωπος του προεκλογικού προγράμματός του.
Σημειώνεται πως ο εν λόγω Πυλώνας αποτελείται από 6 ενότητες, όπου σε 2 από αυτές δεν υπήρξε καμία αναφορά στη δημοσιογραφική του διάσκεψη. Καθόλου τυχαίο είναι το γεγονός πως είναι η “Ισότητα Ανδρών και Γυναικών” και “Επενδύοντας στο Μέλλον”, καθώς ήδη αναιρέθηκαν προεκλογικές δεσμεύσεις όπως, μεταξύ άλλων:
• “Οι διορισμοί που άπτονται των εξουσιών του Προέδρου της Δημοκρατίας αποτελούνται 50-50% γυναίκες και άνδρες”.
• “Αξιοποιώντας την τεχνολογία, δημιουργούμε στις πρώτες 100 μέρες, ηλεκτρονική πλατφόρμα «Φωνή των Νέων», αντίστοιχη με το Voices from Youth που συστάθηκε σε επίπεδο Ευρωπαϊκής Ένωσης, προκειμένου όλοι οι νέοι να έχουν φωνή και να μπορούν να θέτουν τους προβληματισμούς τους στην εκτελεστική εξουσία”.
Αφήνοντας κατά μέρος τα πιο πάνω, όσον αφορά την ενότητα “ανθρωποκεντρική εκπαίδευση και προαγωγής πολιτισμού για τους πολίτες του αύριο”, στο προεκλογικό πρόγραμμα του κ. Χριστοδουλίδη, η εν λόγω ενότητα χωριζόταν σε πέντε πυλώνες πολιτικής:
• Ευρύτερη εκπαιδευτική πολιτική (21 δράσεις).
• Σχολική Εκπαίδευση: Πρωτοβάθμια, Δευτεροβάθμια, Ειδική Εκπαίδευση (18 δράσεις).
• Τριτοβάθμια εκπαίδευση (7 δράσεις).
• Πολιτισμός (13 δράσεις).
• Αθλητισμός (13 δράσεις).
Συνολικά, στο προεκλογικό πρόγραμμα καταγράφηκαν 72 δράσεις, ενώ στην παρουσίαση των 100 ημερών διακυβέρνησής του, ο Πρόεδρος Χριστοδουλίδης έκανε αναφορά σε 6 δράσεις.
Από αυτές τις 6 δράσεις, οι 4 αφορούν τον πυλώνα της σχολικής εκπαίδευσης (Σύστημα αξιολόγησης μαθητών για τη νέα σχολική χρονιά, Προώθηση της επέκτασης του Ολοήμερου Σχολείου / Επέκταση σχολείων “STEAM” και “STEM”, Εκσυγχρονισμός Απογευματινών και Βραδινών Προφραμμάτων / Αλλαγή εργασιακού καθεστώτος και διδασκαλία Γερμανικής Γλώσσας σε σχολεία της Μέσης Εκπαίδευσης).
Η πέμπτη δράση αφορά τον πυλώνα της τριτοβάθμιας εκπαίδευσης (Διαμόρφωση Σχεδίου Δράσης για αναβάθμιση των Μεταλυκειακών Ινστιτούτων Επαγγελματικής Εκπαίδευσης και Κατάρτισης), ενώ η τελευταία δράση σχετίζεται με τον Πολιτισμό (Δημιουργία Κάρτας Πολιτισμού Νέων).
Αφήνοντας κατά μέρος το μηδαμινό αποτύπωμα της διακυβέρνησης Χριστοδουλίδη εις τον τομέα του Πολιτισμού ή την απουσία της όποιας σχετιζόμενης με τον Αθλητισμό δράσης ή της ευρύτερης εκπαιδευτικής πολιτικής, προχωρήσαμε σε μια προσεκτική ανάγνωση και καταγραφή των έξι υπό αναφορά δράσεων.

Πρώτη Δράση: Σύστημα αξιολόγησης μαθητών για τη νέα σχολική χρονιά.
Αφορά το γνωστό θέμα των τετραμήνων και συνάδει με το πρόγραμμα διακυβέρνησης και τη δράση 2.3 της ενότητας ανθρωποκεντρική εκπαίδευση και προαγωγή πολιτισμού για τους πολίτες του αύριο, εις την οποία αναφερόταν πως: “Προωθούμε την εξατομικευμένη αξιολόγηση των μαθητών χωρίς υπέρμετρη έμφαση στις εξετάσεις, παρέχοντας τη δυνατότητα για εναλλακτικές μορφές αξιολόγησης”.
Εάν και πόσο η εν λόγω αλλαγή του συστήματος αξιολόγησης θα είναι επιτυχής ή μη, θα διαφανεί εκ των αποτελεσμάτων και συνεπώς δεν θα προβούμε στην όποια κριτική.
Δεύτερη Δράση: Προώθηση της επέκτασης του Ολοήμερου Σχολείου / Επέκταση σχολείων “STEAM” και “STEM” και σχετίζεται με τη δράση 2.6 της ενότητας ανθρωποκεντρική εκπαίδευση και προαγωγή πολιτισμού για τους πολίτες του αύριο και πιο συγκεκριμένα: “Επεκτείνουμε τον θεσμό των σχολείων STEAM σε όλες τις πόλεις και προωθούμε την προσέγγιση STEAM στο γενικό αναλυτικό πρόγραμμα”.
Στην παρουσίαση του, ο Πρόεδρος Χριστοδουλίδης ανέφερε πως τη νέα σχολική χρονιά αποφασίστηκε η λειτουργία οκτώ νέων Προαιρετικών Ολοήμερων Σχολείων (δημοτικά και νηπιαγωγεία), η εφαρμογή του Ολοήμερου Σχολείου Διαθεματικής και Διεπιστημονικής Μάθησης επεκτείνεται τη νέα σχολική χρονιά σε γυμνάσια των επαρχιών Λάρνακας, Αμμοχώστου και Πάφου με την παράλληλη λειτουργία δύο κατευθύνσεων, της κατεύθυνσης “STEAM” και της κατεύθυνσης «Ελληνική Γλώσσα και Πολιτισμός», στο Ευρυβιάδειο Γυμνάσιο Λάρνακας, στο Γυμνάσιο Παραλιμνίου και στο Νικολαΐδειο Γυμνάσιο Πάφου, ενώ η πιλοτική εφαρμογή του προγράμματος “STEM” στη δημοτική εκπαίδευση διευρύνεται, ώστε να περιλαμβάνονται ακόμα πέντε δημοτικά σχολεία από τη νέα σχολική χρονιά.
Σημειώνεται πως κάθε χρόνο το Υπουργείο Παιδείας προγραμματίζει και καθορίζει σε όλες τις Επαρχίες τη διέυρυνση του αριθμού των προαιρετικών ολοήμερων σχολείων, καθώς και την επέκταση, επίσης παγκυπρίως, των προγραμμάτων “STEAM” και “STEM”.
Φυσικά, στο προεκλογικό πρόγραμμα δεν υπάρχει η όποια αναφορά στο πρόγραμμα “STEM”, παρά μόνο στο πρόγραμμα “STEAM”. Συνεπώς, εκτιμάται πως κατά τη διάρκεια της ενημέρωσης που λήφθηκε από το Προεδρικό θα διαπιστώθηκε πως ο προγραμματισμός του Υπουργείου Παιδείας που σίγουρα είχε ολοκληρωθεί πριν την ανάληψη της νέας διακυβέρνησης περιελάμβανε και την επέκταση του “STEM”.
Επί της ουσίας, η εν λόγω δράση αφορά μια πάγια και ετήσια προγραμματιζόμενη δράση του Υπουργείου Παιδείας και όχι μια δράση της Προεδρίας, η οποία αποπειράθηκε να την καρπωθεί.
Τρίτη Δράση: Διαμόρφωση Σχεδίου Δράσης για αναβάθμιση των Μεταλυκειακών Ινστιτούτων Επαγγελματικής Εκπαίδευσης και Κατάρτισης και η οποία άπτεται της δράσης 3.1 της ενότητας ανθρωποκεντρική εκπαίδευση και προαγωγή πολιτισμού για τους πολίτες του αύριο: “Αναβαθμίζουμε και ενισχύουμε τα Μεταλυκειακά Ινστιτούτα Επαγγελματικής Εκπαίδευσης και Κατάρτισης (ΜΙΕΕΚ), καλύπτοντας το κενό που άφησε το κλείσιμο του Ανώτερου Τεχνολογικού Ινστιτούτου (ΑΤΙ)”.
Πιο συγκεκριμένα, ο Πρόεδρος Χριστοδουλίδης κατά την παρουσίαση του ανέφερε τα εξής: “Τον Μάρτιο ξεκίνησε τη λειτουργία του το «Absolute Institute of Technical Education», με αριθμό προγραμμάτων, πρωινής και απογευματινής φοίτησης. Την ακαδημαϊκή χρονιά 2023-2024, θα λειτουργήσουν για πρώτη φορά 34 προγράμματα (σήμερα λειτουργούν 26 προγράμματα) σε όλη την Κύπρο, κάτι που σημαίνει ότι θα υπάρχει δυνατότητα εγγραφής 600 περίπου νέων σπουδαστών. Τα προγράμματα έχουν δημιουργηθεί και πιστοποιηθεί μετά από διαβούλευση με τους κοινωνικούς εταίρους, εξυπηρετώντας τις ανάγκες της αγοράς εργασίας, ενώ προσφέρεται η δυνατότητα προσφοράς εξ αποστάσεως μαθημάτων τόσο σύγχρονης όσο και ασύγχρονης”.
Και μόνο η αναφορά πως το Μάρτιο ξεκίνησε η λειτουργία του «Absolute Institute of Technical Education», καταδεικνύει πως η εν λόγω δράση δρομολογήθηκε και υλοποιήθηκε από την προηγούμενη διακυβέρνηση, κάτι που είναι ευρέως γνωστό σε όλους όσοι ασχολούνται με τον τομέα της εκπαίδευσης, και συνεπώς η εν λόγω δράση του Προέδρου Χριστοδουλίδη είναι copy – paste πολιτική της διακυβέρνησης Αναστασιάδη.
Τέταρτη Δράση: Εκσυγχρονισμός Απογευματινών και Βραδινών Προγραμμάτων/Αλλαγή εργασιακού καθεστώτος.
Δεν υπάρχει η όποια αναφορά στο προεκλογικό πρόγραμμα του Προέδρου Χριστοδουλίδη για την εν λόγω δράση, η οποία εκτιμούμε πως προήλθε λόγω πιέσεων από τις συνδικαλιστικές οργανώσεις.
Αυτό που αναμένουμε όμως να ενημερωθούμε είναι το ετήσιο δημοσιονομικό κόστος που θα κληθεί να καταβάλλει ο Κύπριος πολίτης από την κατάργηση του καθεστώτος αγοράς υπηρεσιών στην εκπαίδευση και την εν την ουσία μονιμοποίηση στο δημόσιο υπό το καθεστώς αορίστου χρόνου πέραν των 3.500 εκπαιδευτικών.
Πέμπτη Δράση: Διδασκαλία Γερμανικής γλώσσας, όπου από τον ερχόμενο Σεπτέμβριο θα εφαρμόζεται πιλοτικά πρόγραμμα εκμάθησης της Γερμανικής γλώσσας σε σχολεία της Μέσης Εκπαίδευσης μέχρι το επίπεδο Β1/Β2.
Ούτε αυτή η δράση βρισκόταν στο προεκλογικό πρόγραμμα του Πρόεδρου Χριστοδουλίδη, καθώς, όπως είναι αυτονόητο, η εν λόγω δράση αφορά τον προγραμματισμό του Υπουργείο Παιδείας, όπου, όπως έχει ήδη αναφερθεί, καθορίσθηκε πριν από την ανάληψη τψν καθηκόντων της νέας διακυβέρνησης.
Έκτη Δράση: Δημιουργία Κάρτας Πολιτισμού Νέων, όπου δικαιούχοι της Κάρτας θα είναι η κάθε νέα και νέος με τη συμπλήρωση του 18ου έτους της ηλικίας τους και η εν λόγω Κάρτα θα είναι αξίας €200 και διάρκειας 12 μηνών.
Η εν λόγω δράση δεν καταγράφηκε στο προεκλογικό πρόγραμμα του Προέδρου της Δημοκρατίας, αλλά ανακοινώθηκε στα τέλη Ιανουαρίου του 2023 με την επισήμανση πως η αξία της κάρτας θα είναι €350.
Ο Πρόεδρος Χριστοδουλίδης αναίρεσε τη δέσμευση, εντείνοντας τις ανησυχίες πως το αποτύπωμα της διακυβέρνησης του στον εν λόγω τομέα θα είναι πενιχρό.
Καταληκτικά, από τις 6 δράσεις, η μία είναι copy-paste της διακυβέρνησης Αναστασιάδη, και οι δύο αφορούν προγραμματιζόμενες ετήσιες πολιτικές του Υπουργείου Παιδεία. Η αλλαγή του συστήματος αξιολόγησης μαθητών θα κριθεί κατά τη νέα σχολική χρονιά.
Αναμένουμε ενημέρωση για το δημοσιονομικό κόστος από την αλλαγή του εργασιακού καθεστώτος των απογευματινών και βραδινών προγραμμάτων.
Θα αναμένουμε εν ευθέτω χρόνω και ενημέρωση για την πορεία υλοποίησης των υπόλοιπων 69 δράσεων στην ενότητα ανθρωποκεντρική εκπαίδευση και προαγωγή πολιτισμού για τους πολίτες του αύριο του προεκλογικού Προγράμματος του Πρόεδρου Χριστοδουλίδη, ιδιαίτερα στους τομείς του Πολιτισμού, του Αθλητισμού, αλλά και της ευρύτερης εκπαιδευτικής πολιτικής.
Γράφει ο Ειδικός Συνεργάτης