Η σημερινή επίσημη επίσκεψη του Πρωθυπουργού της Ελλάδας Κυριάκου Μητσοτάκη στην Κύπρο, αναμένεται να έχει όλα τα χαρακτηριστικά μίας επίσκεψης στην οποία θα δοθεί έμφαση στην ουσία. Πέρα από το τελετουργικό, που σχεδόν υποχρεωτικά περιλαμβάνεται στις εκάστοτε επισκέψεις, η ημερήσια διάταξη της συνάντησης του Πρωθυπουργού με τον Πρόεδρο της Δημοκρατίας, θα είναι ιδιαίτερα βαριά, περιλαμβάνοντας θέματα που αφορούν αυστηρά τις διαδικασίες ενεργοποίησης διαλόγου για το Κυπριακό, ζητήματα ενέργειας, ρόλου Ελλάδας και Κύπρου στην Ανατολική Μεσόγειο, συνεργασία στην ΕΕ,  αλλά πιθανόν και το πάντοτε ευαίσθητο ζήτημα της ασφάλειας και το μεταναστευτικό.

Η εμπειρία πολύτιμος συνεργάτης

Πρώτα απ όλα έχουμε την τύχη, αυτή την περίοδο, όλοι οι συνεργάτες που θα συνοδεύσουν τον Πρωθυπουργό να έχουν βαριά βιογραφικά, και εμπειρία στα ζητήματα που αφορούν την Κύπρο και την εξωτερική πολιτική.

Κυρίως όμως ο Πρωθυπουργός, γνωρίζει ίσως καλύτερα από τον καθένα την κατάσταση πραγμάτων στο κυπριακό, καθώς ήταν στην ηγεσία της χώρας τα τελευταία χρόνια. Συνεργάστηκε στενά με τον τέως Πρόεδρο Νίκο Αναστασιάδη και γνωρίζει εξ ίσου καλά τον Πρόεδρο Χριστοδουλίδη. Ως εκ τούτου… οι δύο ηγέτες μπορούν να μιλούν με ανοικτά χαρτιά, αφού ο καθένας γνωρίζει την ατζέντα και τις προτεραιότητες του άλλου.

Γνωρίζει για παράδειγμα ο κ. Χριστοδουλίδης, την επιθυμία του Έλληνα Πρωθυπουργού, να βελτιώσει το επίπεδο των επαφών με την Τουρκία, να ανοίξει διαύλους διαλόγου, να αναβαθμίσει εμπορικές σχέσεις και να μειώσει τα σημεία τριβής που προκάλεσαν τις εντάσεις των τελευταίων χρόνων.

Επιθυμεί με δυο λόγια να εμβαθύνουν κατά το δυνατόν οι ελληνοτουρκικές σχέσεις, χωρίς να είναι εμπόδιο η Κύπρος, είτε εγείροντας πραγματικά ζητήματα, είτε με ρητορική που θα δημιουργεί προβλήματα. Και η Κύπρος έχει ανάγκη μία δημιουργική Ελλάδα για να αναδείξει την ανάγκη στήριξης της Κύπρου στην ΕΕ και το αίτημα της για ενεργότερη εμπλοκή στις διαδικασίες. Επί πλέον… κανείς δεν θέλει να δημιουργηθεί ξανά μία κατάσταση ανάλογη με εκείνη που αντιμετωπίσαμε μερικούς μήνες πριν όταν η Ελλάδα, αιφνιδίασε την Κύπρο, ανακοινώνοντας την στήριξη της στην υποψηφιότητα του Τούρκου υποψηφίου στον Διεθνή Ναυτιλιακό Οργανισμό, αγνοώντας το γεγονός ότι η Τουρκία επιβάλλει εμπάργκο σε σκάφη υπό Κυπριακή σημαία.

Ευρώπη και ανατολική Μεσόγειος

Στο τραπέζι των δύο ηγετών θα έχει ιδιαίτερο βάρος η συνεργασία στην ΕΕ και ιδιαίτερα η προετοιμασία, ενόψει της συζήτησης που θα γίνει τον ερχόμενο Οκτώβριο για τη σχέση Τουρκίας- Ευρωπαικής Ένωσης. Η Τουρκία ήδη έχει εντατικοποιήσει τις διπλωματικές της προσπάθειες, αναδεικνύοντας δύο ζητήματα στα οποία θα δώσει έμφαση: Ανανέωση και ενίσχυση της Τελωνειακής της Ένωσης, και ιδιαίτερη σχέση σε ζητήματα Άμυνας και Ασφάλειας. Πρόκειται για αγκάθια που η χώρα μας αντιμετωπίζει με ιδιαιτερότητα καθότι, η Τουρκία δεν έχει εφαρμόσει το Πρωτόκολλο της Άγκυρας που αφορά την τελωνειακή ένωση και την υποχρέωση της να συνεργαστεί και με την Κύπρο, ενώ όταν μιλάμε για θέματα ασφαλείας όλα παραπέμπουν στο αμοιβαίο μπλοκάρισμα των σχέσεων Κύπρου- ΝΑΤΟ, από την Τουρκία και ΕΕ- Τουρκίας, από την Κύπρο.

Πριν όμως από την σύνοδο για τα Ευρωτουρκικά, θα έχουμε να αντιμετωπίσουμε τις εξελίξεις στη ΓΣ του ΟΗΕ, όπου ο Πρόεδρος, θα δώσει έμφαση στην προσπάθεια επανέναρξης των συνομιλιών. Ήταν αποκαλυπτική των προθέσεων του, η πρόσκληση που απηύθυνε στον Τκ ηγέτη για συνάντηση τους με τον ΓΓ, κατά την πρόσφατη συνάντηση τους στο Ανθρωπολογικό Εργαστήριο στο αεροδρόμιο Λευκωσίας.

Η ανατολική Μεσόγειος θα έχει την τιμητική της καθώς είναι πια ώριμα, σημαντικά έργα όπως το InterAsia Interconnector, και έχουν προχωρήσει οι  υποδομές υποδοχής φυσικού αερίου στην Κύπρο. Αυτά, μεταξύ άλλων θα ξεκαθαρίσουν καθότι, σύντομα θα καθοριστεί η αναβληθείσα τριμερής στην Κύπρο μεταξύ Κύπρου- Ελλάδας- Ισραήλ.

Και η ασφάλεια στην ατζέντα

 Η ασφάλεια είναι ένα ζήτημα το οποίο πάντοτε έστω και προς επιβεβαίωση αποφάσεων περιλαμβάνεται στην Ημερήσια Διάταξη. Ειδικά μετά την εμπειρία της κρίσης του 2020, οι δύο κυβερνήσεις έμαθαν καλά, σημαντικά μαθήματα που αφορούν τους κώδικες επικοινωνίας, αντιδράσεις και προληπτικά μέτρα. Κάποτε το λέγαμε Δόγμα Ενιαίου Αμυντικού Χώρου. Όπως και να λέγεται, πάντοτε πρέπει να λειτουργεί ένα σύστημα ασφάλειας και αλληλοστήριξης.

Το ξεχνάμε συχνά, αλλά στην Κύπρο υπάρχει η πανίσχυρη ΕΛΔΥΚ και παραδοσιακά η ηγεσία της ΕΦ προέρχεται από τις τάξεις των ελληνικών ενόπλων δυνάμεων. Επιλέγεται από τον Πρωθυπουργό ο αρχηγός της ΕΦ και έχει πάντα την έγκριση του εκάστοτε πρωθυπουργού. Το η Κύπρος «κείται μακράν», δεν υπάρχει πια…

Το πρόγραμμα

• Ο πρωθυπουργός Κυριάκος Μητσοτάκης θα φτάσει στην Κύπρο το πρωί.
• Θα μεταβεί στο Στρατιωτικό Κοιμητήριο Μακεδονίτισσας και στα Φυλακισμένα Μνήματα,όπου θα καταθέσει στεφάνι.
• Στις 11:00 θα συναντηθεί με τον Πρόεδρο της Κυπριακής Δημοκρατίας Νίκο Χριστοδουλίδη, στο Προεδρικό Μέγαρο στη Λευκωσία.
• Στη συνέχεια οι δύο ηγέτες θα κάνουν δηλώσεις στους εκπροσώπους του Τύπου.
• Στις 13:20 ο Κυριάκος Μητσοτάκης θα έχει συνάντηση με την Πρόεδρο της Βουλής των Αντιπροσώπων, Αννίτα Δημητρίου, στο κοινοβούλιο.
• Στις 14:00 ο πρωθυπουργός θα συναντηθεί με τον Αρχιεπίσκοπο Νέας Ιουστινιανής και πάσης Κύπρου κ.κ. Γεώργιο, στην Ιερά Αρχιεπισκοπή Κύπρου.
• Επιστρέφει την ίδια μέρα στην Αθήνα.