Η ρωσική προπαγάνδα προσπαθεί να παρουσιάσει τημμεταφορά δημητριακών από τα Ουκρανικά λιμάνια ως έργο των μεγαλοκαρχαριών του παγκόσμιου πλούτου, οι οποίοι εκμεταλλεύονται την ουκρανική παραγωγή προς όφελος τους. Πρωταγωνιστής στην παραμόρφωση των δεδομένων είναι η ίδιος ο Ρώσος Πρόεδρος.Τα στοιχεία βεβαίως από τα Ηνωμένα Έθνη και την Ευρωπαική  Ένωση, καταρρίπτουν κι αυτό τον ισχυρισμό.

Τα δεδομένα…

Από την έναρξη της ρωσικής εισβολής στην Ουκρανία τον Φεβρουάριο του 2022, οι ουκρανικές εξαγωγές σιτηρών έχουν διαταραχθεί σοβαρά. Τα ουκρανικά λιμάνια στον Εύξεινο Πόντο παρέμειναν αποκλεισμένα από ρωσικά στρατιωτικά πλοία για περισσότερους από τέσσερις μήνες.

Στις 22 Ιουλίου 2022, με τη διαμεσολάβηση των Ηνωμένων Εθνών και της Τουρκίας, επιτεύχθηκε συμφωνία για το άνοιγμα ασφαλούς θαλάσσιου ανθρωπιστικού διαδρόμου στον Εύξεινο Πόντο (Πρωτοβουλία Σιτηρών του Εύξεινου Πόντου). Έκτοτε, πάνω από 1.080 πλοία γεμάτα σιτηρά και άλλα τρόφιμα έχουν αναχωρήσει από τρία ουκρανικά λιμάνια: Chornomorsk, Οδησσό και Yuzhny/Pivdennyi.

Μολονότι η άρση του αποκλεισμού της θαλάσσιας εξαγωγικής οδού έχει συμβάλει στην αντιμετώπιση της παγκόσμιας κρίσης επισιτιστικής ασφάλειας και στη μείωση των τιμών των σιτηρών, η κατάσταση παραμένει δύσκολη.

Τι εξαγωγές έχουν πραγματοποιηθεί μέχρι σήμερα;

Έως και τον Μάιο του 2023, είχαν εξαχθεί περισσότεροι από 30 εκατομμύρια τόνοι σιτηρών και άλλων τροφίμων μέσω της Πρωτοβουλίας Σιτηρών του Εύξεινου Πόντου.

Πάνω από το 50 % του φορτίου ήταν αραβόσιτος, το σιτηρό που επλήγη περισσότερο από τον αποκλεισμό των ουκρανικών σιτοβολώνων στην αρχή του πολέμου. Η ταχεία μετακίνησή του ήταν αναγκαία για να δημιουργηθεί χώρος για το σιτάρι από τη θερινή συγκομιδή.

Τι εξαγωγές έχουν πραγματοποιηθεί μέσω της Πρωτοβουλίας Σιτηρών του Εύξεινου Πόντου;

Στοιχεία έως τις 16 Μαΐου 2023:

Πού μεταφέρονται τα ουκρανικά σιτηρά;

Το 64 % του σίτου που εξήχθη μέσω της Πρωτοβουλίας Σιτηρών του Εύξεινου Πόντου κατέληξε σε χώρες που τα ΗΕ θεωρούν ως  αναπτυσσόμενες. Ο αραβόσιτος εξάγεται σχεδόν εξίσου σε ανεπτυγμένες και σε αναπτυσσόμενες χώρες.

Μεταφορές σίτου από τα λιμάνια του Εύξεινου Πόντου πραγματοποιεί επίσης το Παγκόσμιο Επισιτιστικό Πρόγραμμα των Ηνωμένων Εθνών (WFP — η μεγαλύτερη ανθρωπιστική οργάνωση στον κόσμο). Πριν από τον πόλεμο, το WFP αγόραζε το ήμισυ των αποθεμάτων σιτηρών του από την Ουκρανία.

Από την έναρξη της πρωτοβουλίας τον Αύγουστο του 2022, πάνω από 625.000 τόνοι σίτου έχουν μεταφερθεί από ουκρανικά λιμάνια στην Αιθιοπία, την Υεμένη, το Αφγανιστάν, το Σουδάν, τη Σομαλία, την Κένυα και το Τζιμπουτί.

Πώς άλλαξαν οι τιμές των τροφίμων λόγω του πολέμου;

Η εισβολή της Ρωσίας στην Ουκρανία έχει προκαλέσει σημαντική αύξηση των τιμών των τροφίμων στις παγκόσμιες αγορές. Οι τιμές των σιτηρών αυξήθηκαν πολύ απότομα.

Τόσο οι λωρίδες αλληλεγγύης (οδοί που δημιούργησε η ΕΕ για να βοηθήσει την Ουκρανία να εξαγάγει τα γεωργικά της προϊόντα, μεταξύ άλλων προϊόντων) όσο και η Πρωτοβουλία Σιτηρών του Εύξεινου Πόντου έχουν συμβάλει σημαντικά στη μείωση των τιμών.

Πηγή: Ευρωπαική Επιτροπή