Ήδη στην πολιτική ζωή, έχουν μπει για τα καλά οι συζητήσεις για τις επόμενες εκλογές τοπικής αυτοδιοίκησης, που θα είναι οι πρώτες, στις οποίες θα εφαρμοστούν οι ριζικές αλλαγές που αποφασίστηκαν μετά από δέκα και πλέον χρόνια συζήτησης και αντιπαραθέσεων μεταξύ των κομμάτων. Σήμερα η μεταρρύθμιση της Τοπικής Αυτοδιοίκησης είναι το επόμενο μεγάλο στοίχημα ανάπτυξης της πατρίδας μας.
Ωστόσο διακρίνουμε να γίνεται προσπάθεια να μπει η άμαξα μπροστά από το άλογο. Έχουν αρχίσει οι συζητήσεις για πρόσωπα και εκλογικές ζυμώσεις…ενώ οι πολίτες δεν γνωρίζουν ακόμη στοιχειώδη πράγματα για το τι πρόκειται να ψηφίσουν, καθώς οι τρεις νέους νόμοι που ψηφίστηκαν φέρνουν κυριολεκτικά τα πάνω, κάτω.
Αυτό φιλοδοξούμε να ξεκαθαρίσουμε σήμερα, δίνοντας ένα πρώτο μπούσουλα, για την πιο φιλόδοξη προσπάθεια που αφορά το μέλλον του τόπου.
Η νέα μεγάλη εικόνα της τοπικής αυτοδιοίκησης
Η νέος χάρτης της τοπικής αυτοδιοίκησης, θα έχει τρία διαφορετικά επίπεδα:
- Δήμοι
- Κοινότητες/ Κοινοτικά Συμπλέγματα
- Επαρχιακοί Οργανισμοί Αυτοδιοίκησης
Στα δύο πρώτα επίπεδα… αλλάζουν πάρα πολλά. Το τρίτο, είναι ένας καινούργιος θεσμός.
Τι αλλάζει με τους Δήμους
Το πρώτο που πρέπει να θυμόμαστε είναι πως δεν αλλάζει τίποτε απολύτως στους κατεχόμενους δήμους, κι αυτό για ευνόητους πολιτικούς λόγους.
Στην ελεύθερη Κύπρο, δημιουργούνται είκοσι νέοι Δήμοι, οι οποίοι αντικαθιστούν τους τριάντα που υπάρχουν μέχρι σήμερα. Αυτό θεωρείται ότι δημιουργεί ένα ορθολογικό πλαίσιο το οποίο, μαζί με τις υπόλοιπες νομοθετικές ρυθμίσεις, θα αυξήσει οικονομική αυτονομία, την διοικητική του αυτοτέλεια, την βιωσιμότητα και εν τέλει αυτό θα αντανακλά σε όφελος για του δημότες.
Άρα λοιπόν, το πρώτο που πρέπει να ξέρει σήμερα ένας πολίτης, είναι σε ποιο Δήμο πλέον υπάγεται και τι έχει αλλάξει, αν έχει αλλάξει κάτι στην περιοχή του.
Στην επαρχία Λευκωσίας, οι δέκα δήμοι, συμπτύσσονται σε πέντε, με τον Δήμο Λευκωσίας, να γίνεται ο μεγαλύτερος πληθυσμιακά.
Με εντελώς νέα δεδομένα η κατανομή των δημοτικών ορίων και στην επαρχία Λεμεσού
Παρά το μικρό μέγεθος, η επαρχία Λάρνακας, δεν κατέστη δυνατόν να έχει λιγότερους από πέντε Δήμους.
Γεωγραφικά εκτενής και με τέσσερις Δήμους η επαρχία Πάφου
Αμμόχωστος. Η πιο «δύσκολη» επαρχία. Δόθηκαν μάχες μέχρι να καθοριστούν τα όρια, καθώς η χρυσοφόρα ακτογραμμή καθορίζει τεράστια συμφέροντα
Το νέο μοντέλο διοίκησης και τι πρέπει να ξέρουμε
Ο Δήμαρχος όπως τον γνωρίζαμε θα είναι ο επικεφαλής, ολόκληρου του Δημοτικού Οργανισμού. Θα εκλέγετε με τη ψήφο όλων των πολιτών της περιοχής του. Όσοι δηλαδή με τον ΝΕΟ ΧΑΡΤΗ, είναι δημότες Λευκωσίας, θα ψηφίζουν για Δήμαρχο Λευκωσίας.
Ο κάθε δήμος όμως τώρα θα χωρίζεται σε δημοτικά διαμερίσματα, τα οποία στην πραγματικότητα, είναι τα σχήματα που υπάρχουν σήμερα. Για παράδειγμα στον Δήμο Λευκωσίας, θα υπάρχουν τα Δημοτικά Διαμερίσματα, Λευκωσίας, Αγίου Δομετίου, Αγλαντζιάς και Έγκωμης. Το κάθε ένα Δημοτικό Διαμέρισμα, θα έχει τον δικό του Αντιδήμαρχο, για τον οποίο θα ψηφίζουν μόνο οι δημότες της περιοχής του. Πχ. Ένας δημότης Λευκωσίας, κάτοικος Αγλαντζιάς, θα ψηφίζει Δήμαρχο Λευκωσίας και αντιδήμαρχο για το διαμέρισμα Αγλαντζιάς.
Στη συνέχεια πάμε στο ψηφοδέλτιο για Δημοτικούς Συμβούλους όπου κάθε δημοτικό διαμέρισμα θα έχει αριθμό εδρών, ανάλογο με τον πληθυσμό του.
Γενικά δεν θα υπάρχει δήμος με λιγότερους από δεκαέξι και περισσότερους από τριάντα δημοτικούς συμβούλους. Ανάλογα με τον πληθυσμό.
Κοινοτικά συμπλέγματα. Ρυθμίζεται το χάος στα χωριά
Μέχρι σήμερα κάθε μικρό χωριό είχε τις δικές του κοινοτικές υπηρεσίες, οδηγώντας σε ένα πρωτοφανή κατακερματισμό κεφαλαίων και ανθρώπινων πόρων.
Με τη μεταρρύθμιση απλοποιείται το σύστημα και συγχωνεύονται υπηρεσίες και αρχές και καταλήξαμε να έχουμε, τριάντα κοινοτικά συμπλέγματα. Εννέα στη Λευκωσία, οκτώ στη Λεμεσό, στη Λάρνακα πέντε, οκτώ και Πάφο και κανένα στην Αμμόχωστο όπου οι κοινότητες συγχωνεύτηκαν σε δήμους.
Στις εκλογές για την ηγεσία των Κοινοτικών Συμπλεγμάτων, ακολουθείται εντελώς διαφορετική αρχή απ ότι στους Δήμους. Οι πολίτες ψηφίζουν μόνο για τους οικείους κοινοτάρχες και το Συμβούλιο της κοινότητας τους. Στη συνέχεια δημιουργείται ένα Συμβούλιο με τους εκλεγμένους κοινοτάρχες / Συμβούλους. Το Συμβούλιο αφού συνέλθει εντός δύο εβδομάδων, θα εκλέξει με μυστική ψηφοφορία, τον Πρόεδρο, και τον Αναπληρωτή Πρόεδρο του Συμπλέγματος.
Επαρχιακοί Οργανισμοί Αυτοδιοίκησης
Πρόκειται για έναν εντελώς νέο θεσμό, με κρίσιμες αρμοδιότητες.
Θα δημιουργηθούν πέντε νέοι Επαρχιακοί Οργανισμοί Αυτοδιοίκησης, ένας σε κάθε επαρχία. Οι αρμοδιότητες θα είναι περιορισμένες στα ζητήματα που άπτονται υποδομών που αφορούν το σύνολο της επαρχίας, δημιουργώντας έτσι συνθήκες οικονομίας κλίμακας.
Ο Πρόεδρος του Επαρχιακού Οργανισμού Αυτοδιοίκησης, ένα πρόσωπο κλειδί για την ανάπτυξη της επαρχίας, είναι επίσης αιρετός και θα ψηφίσουμε για την επιλογή του. Πρόκειται για ένα ακόμη νέο στοιχείο, που θα κάνει τις επόμενες εκλογές, ένα γρίφο για όσους ασχολούνται με τα εκλογικά παζάρια, για τα οποία θα επανέλθουμε…