Με 434 ψήφους υπέρ, 18 κατά και 152 αποχές, η Ολομέλεια του Ευρωκοινοβουλίου ενέκρινε έκθεση προόδου για την Τουρκία.
Σε αυτήν επισημαίνεται ότι εάν η τουρκική κυβέρνηση δεν αλλάξει δραστικά πορεία, η διαδικασία ένταξης της Τουρκίας στην ΕΕ δεν μπορεί να επαναληφθεί υπό τις παρούσες συνθήκες. Στην ετήσια έκθεσή τους, οι ευρωβουλευτές προτρέπουν την ΕΕ και την Τουρκία να ξεπεράσουν το τρέχον αδιέξοδο και να βρουν «ένα παράλληλο και ρεαλιστικό πλαίσιο» για τις ευρω-τουρκικές σχέσεις.
Το Ευρωκοινοβούλιο καλεί την Ευρωπαϊκή Ένωση και τα κράτη μέλη της να προχωρήσουν προς μια στενότερη εταιρική σχέση και συνιστά την εξεύρεση ενός παράλληλου και ρεαλιστικού πλαισίου για τις σχέσεις ΕΕ-Τουρκίας, καλώντας την Επιτροπή να διερευνήσει πιθανές μορφές.
Οι ενταξιακές διαπραγματεύσεις στην ΕΕ βρίσκονται ουσιαστικά σε αδιέξοδο από το 2018, λόγω της επιδείνωσης του κράτους δικαίου και της δημοκρατίας στην Τουρκία.
Παραμένει υποψήφια αλλά…
Οι ευρωβουλευτές επιβεβαιώνουν ότι η Τουρκία παραμένει υποψήφια για ένταξη στην ΕΕ, σύμμαχος του ΝΑΤΟ και βασικός εταίρος στην ασφάλεια, τις εμπορικές και οικονομικές σχέσεις και τη μετανάστευση, τονίζοντας ότι η χώρα αναμένεται να σέβεται τις δημοκρατικές αξίες, το κράτος δικαίου, τα ανθρώπινα δικαιώματα και να τηρεί την ΕΕ νόμους, αρχές και υποχρεώσεις.Στην έκθεση εκφράζεται, μεταξύ άλλων, στήριξη για λύση του Κυπριακού στη βάση αρχών, καλείται η Τουρκία να εγκαταλείψει τη θέση για λύση δύο κρατών, καταδικάζονται οι προσπάθειες αναγνώρισης του ψευδοκράτους και επιδοκιμάζονται οι πρωτοβουλίες άρσης του αδιεξόδου.
Επιπλέον, ζητείται η ενεργότερη εμπλοκή της Ευρωπαϊκής Ένωσης στη διαδικασία και απευθύνεται έκκληση για επανέναρξη των συνομιλιών από το σημείο διακοπής τους στο Κραν Μοντανά
«Πρόσφατα είδαμε ένα ανανεωμένο ενδιαφέρον από την τουρκική κυβέρνηση για την αναβίωση της ενταξιακής διαδικασίας στην ΕΕ. Αυτό δεν θα συμβεί λόγω γεωπολιτικών διαπραγματεύσεων, αλλά μόνο όταν οι τουρκικές αρχές δείξουν πραγματικό ενδιαφέρον να σταματήσουν τη συνεχιζόμενη οπισθοδρόμηση των θεμελιωδών ελευθεριών και του κράτους δικαίου στη χώρα. Εάν η τουρκική κυβέρνηση θέλει πραγματικά να αναβιώσει την πορεία της προς την ΕΕ, θα πρέπει να το αποδείξει αυτό με συγκεκριμένες μεταρρυθμίσεις και ενέργειες και όχι με δηλώσεις», δήλωσε ο εισηγητής Νάτσο Σάντσεθ Αμόρ, Ισπανός ευρωβουλευτής των Σοσιαλιστών.
Οι αναφορές για Πύλα και Κυπριακό
Αποχή τήρησαν οι Κύπριοι ευρωβουλευτές, οι οποίοι εξέφρασαν διαφωνία σε επιμέρους αναφορές.
Κατά τη ψηφοφορία υπερψηφίστηκε τροπολογία των έξι Κύπριων ευρωβουλευτών και ενσωματώθηκε στην έκθεση, η οποία καταδικάζει τα επεισόδια που προκάλεσε στην Πύλα το κατοχικό καθεστώς και την παραβίαση της νεκρής ζώνης.
Στην έκθεση εκφράζεται, μεταξύ άλλων, στήριξη για λύση του Κυπριακού στη βάση αρχών, καλείται η Τουρκία να εγκαταλείψει τη θέση για λύση δύο κρατών, καταδικάζονται οι προσπάθειες αναγνώρισης του ψευδοκράτους και επιδοκιμάζονται οι πρωτοβουλίες άρσης του αδιεξόδου.
Επιπλέον, ζητείται η ενεργότερη εμπλοκή της Ευρωπαϊκής Ένωσης στη διαδικασία και απευθύνεται έκκληση για επανέναρξη των συνομιλιών από το σημείο διακοπής τους στο Κραν Μοντανά.
Καμία σύνδεση της ένταξης της Σουηδίας στο ΝΑΤΟ και των διαδικασιών ένταξης
Το Κοινοβούλιο προτρέπει την Τουρκία να επικυρώσει την ένταξη της Σουηδίας στο ΝΑΤΟ χωρίς περαιτέρω καθυστέρηση και υπογραμμίζει ότι η διαδικασία ένταξης μιας χώρας στο ΝΑΤΟ δεν μπορεί σε καμία περίπτωση να συνδεθεί με τη διαδικασία ένταξης μιας άλλης στην ΕΕ. Η πρόοδος κάθε χώρας στην ΕΕ παραμένει βασισμένη στα δικά της πλεονεκτήματα, τονίζουν οι ευρωβουλευτές.
Η έκθεση χαιρετίζει την ψήφο της Τουρκίας υπέρ της καταδίκης του επιθετικού πολέμου της Ρωσίας κατά της Ουκρανίας στη Γενική Συνέλευση του ΟΗΕ και τη δέσμευσή της για την κυριαρχία και την εδαφική ακεραιότητα της χώρας, εκφράζοντας τη λύπη της που η Τουρκία δεν υποστηρίζει κυρώσεις εκτός του πλαισίου του ΟΗΕ. Το ποσοστό ευθυγράμμισης της Τουρκίας με την κοινή εξωτερική πολιτική και πολιτική ασφάλειας της ΕΕ έχει πέσει στο ιστορικό χαμηλό του 7%, καθιστώντας την μακράν το χαμηλότερο από όλες τις χώρες της διεύρυνσης.
Δέσμευση της ΕΕ για υποστήριξη των προσφύγων και των μετασεισμικών προσπαθειών ανοικοδόμησης
Οι ευρωβουλευτές επαινούν τις προσπάθειες της Τουρκίας να συνεχίσει να φιλοξενεί τον μεγαλύτερο πληθυσμό προσφύγων στον κόσμο, με σχεδόν τέσσερα εκατομμύρια ανθρώπους. Χαιρετίζουν το γεγονός ότι η ΕΕ συνεχίζει να παρέχει χρηματοδότηση για τους πρόσφυγες και τις κοινότητες υποδοχής στην Τουρκία, και δεσμεύονται σθεναρά να το διατηρήσουν στο μέλλον.
Εκφράζοντας τα θερμά τους συλλυπητήρια στις οικογένειες των θυμάτων των καταστροφικών σεισμών της 6ης Φεβρουαρίου 2023, οι ευρωβουλευτές δηλώνουν ότι η ΕΕ πρέπει να συνεχίσει να ανταποκρίνεται στις ανθρωπιστικές ανάγκες και τις προσπάθειες ανοικοδόμησης της Τουρκίας. Υπογραμμίζουν ότι η ευρωπαϊκή αλληλεγγύη θα μπορούσε να οδηγήσει σε απτή βελτίωση των σχέσεων μεταξύ της ΕΕ και της Τουρκίας.