Ο Γιάννος Κρανιδιώτης, όταν χάραζε την πολιτική που οδήγησε στην ένταξη της Κύπρου στην Ευρωπαϊκή Ένωση, πατούσε σε δύο στρατηγικές επιλογές: Το ισχυρό Ενιαίο Αμυντικό Δόγμα, με το οποίο η Κύπρος θα είχε αποτελεσματική αποτροπή έναντι ενδεχόμενης νέας επιθετικής προσπάθειας της Τουρκίας και ακύρωσης με αυτό τον τρόπο οποιασδήποτε σκέψης για εξάλειψη της ελληνικής παρουσίας. Αμυντικό Δόγμα που θα έστελνε το μήνυμα πως η στρατιωτική παρουσία στην Ανατολική Μεσόγειο καθορίζεται τόσο με την ισχύ όσο και με το διεθνές δίκαιο.
Το δεύτερο σκέλος ήταν η στρατηγική της βήμα προς βήμα προσέγγισης της Κύπρου προς την ΕΕ, και το άνοιγμα του δρόμου για την αναγνώριση της Τουρκίας ως υποψήφιο μέλος. Πάντοτε όμως προσεκτικά σχεδιασμένη αυτή η πορεία, ώστε να ευρισκόμαστε εμείς ένα βήμα μπροστά από την Τουρκία κρατώντας έτσι το κλειδί της δικής της ενταξιακής πορείας.
Σήμερα βεβαίως τα δεδομένα είναι πια πολύ διαφορετικά. Ο Γιάννος έφυγε απροσδόκητα, η Κύπρος έγινε μέλος της ΕΕ, τα σχέδια λύσης ναυάγησαν για λόγους που δεν είναι της παρούσης να αναλύσουμε, και η Τουρκία είναι σήμερα μία άλλη χώρα από αυτήν που πιστεύαμε ότι θα εξελισσόταν την πρώτη δεκαετία του αιώνα μας.
Οι βασικές όμως αρχές της πολιτικής σκέψης του Κρανιδιώτη είναι επίκαιρες, φτάνει να έχουμε την δυνατότητα προσαρμογής του στα νέα δεδομένα.
Σε μία μόνο πτυχή θα επικεντρωθώ σήμερα: Στη στρατηγική αναβάθμιση της Κύπρου στην περιοχή, ως συμμάχου των ΗΠΑ και της ΕΕ. Στην πλήρη και χωρίς δισταγμούς ένταξη της χώρας μας στο δυτικό σύστημα ασφαλείας με ότι αυτό προϋποθέτει.
Τα όσα επιτεύχθηκαν την προηγούμενη δεκαετία είναι καθοριστικά. Δεν είναι όμως επαρκή.
Μετά την τροποποίησης της Συμφωνίας Αμοιβαίας Αμυντικής Συνεργασίας μεταξύ της κυβέρνησης της Ελληνικής Δημοκρατίας και της κυβέρνησης των Ηνωμένων Πολιτειών της Αμερικής, το 2022, τα δεδομένα είναι πλέον διαφορετικά. Ωστόσο η σχέση ΗΠΑ- Ελλάδας για να αποκτήσει πλήρες περιεχόμενο θα πρέπει ανάλογα να εμβαθύνει και στην Ανατολική Μεσόγειο. Ανάλογα να εμβαθύνει δηλαδή, και η σχέση ΗΠΑ-Κύπρου.
Κοντά στη Σούδα, την Αλεξανδρούπολη και το στρατηγείο της Λάρισας, συνεργατικά να ενταχθεί η Αεροπορική Βάση στην Πάφο, η ναυτική στο Μαρί και τα λιμάνια της Κύπρου να αποτελέσουν προκεχωρημένα λιμάνια ασφαλείας για την Ευρωπαική Ένωση. Όπως απέδειξε η πρόσφατη κρίση στο Σουδάν, η γεωγραφική μας θέση είναι σήμερα ακόμη πιο κρίσιμη από ότι ίσως ποτέ.
Αν λοιπόν χρειαζόμαστε ένα νέο Ελσίνκι για να κάνουμε το επόμενο βήμα στην επίλυση του κυπριακού και στην διασφάλιση του μέλλοντος στον τόπο, θα πρέπει να αρχίσουμε να το οικοδομούμε με τις συνεργασίες στον τομέα άμυνας και ασφάλειας στην περιοχή. Με την άνευ αναστολών ένταξη μας στο ευρωπαϊκό σύστημα ασφαλείας με ότι αυτό περιλαμβάνει.
